Σκέψου κάτι που θα ήθελες να πετύχεις στη ζωή σου, αλλά δεν το κατάφερες. Είτε γιατί δείλιασες να το διεκδικήσεις, είτε γιατί προσπάθησες και κατέληξες στην αποτυχία.
Είναι αυτονόητο, όλοι τα κάνουμε χάλια κατά διαστήματα, είναι προφανές αυτό. Μερικοί έχουν προβλήματα στη σχέση τους. Μερικοί έχουν οικονομικά θέματα, μερικοί έχουν θέματα άγχους και πάει λέγοντας. Αλλά τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχω δει δεν έχουν να κάνουν αποκλειστικά με σχέσεις, οικονομικά, έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Το ζήτημα είναι βαθύτερο. Και έχει να κάνει με το πώς διαχειρίζεσαι τον φόβο της μοναξιάς, για παράδειγμα, ή της εγκατάλειψης. Ή πως διαχειρίζεσαι τις ακριβές σου συνήθειες, που πια η δουλειά σου, τα οικονομικά σου, δεν τις καλύπτουν όπως άλλοτε. Ή πώς αποτινάσσεις την πεποίθηση ότι η γνώμη που έχουν οι άλλοι για σένα είναι σημαντική, ή ότι μπορεί σοβαρά να σε βλάψει.
Είναι αρκετά πιθανό ότι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σε έναν τομέα της ζωής έχει αντίκτυπο και στους υπόλοιπους. Ότι συμπεριφορές, ότι σκέψεις σε μπλοκάρουν σε ένα πράγμα, αναλόγως θα σε μπλοκάρουν και στα υπόλοιπα, οδηγώντας και εκεί στην αποτυχία.
Αν διστάζεις να βγείς ραντεβού με κάποιον, για παράδειγμα, πιθανώς ανάλογη συμπεριφορά επιδεικνύεις και αλλού. Ας πούμε, στην απροθυμία σου να μετακομίσεις σε μια άλλη πόλη. Στο δισταγμό σου να αναλάβεις μια καινούρια δουλειά. Στη δειλία που μπορεί να αισθάνεσαι απέναντι σε πιο κυριαρχικούς συναδέλφους. Στην παθητική επιθετική συμπεριφορά σου απέναντι σε ανθρώπους της οικογένειάς σου.
Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη μεγάλη ευκαιρία, οι πιο πολλοί από μας τα κάνουμε πάνω μας από το φόβο κι έπειτα επιστρατεύουμε τα μύρια όσα για να απαλλαγούμε από το άγχος, την πίεση και τη θλίψη που δεν πραγματώσαμε τα όνειρά μας.
Εμφανίζεται μπροστά μας ένας μεγάλος έρωτας. Παίρνουμε δρόμο. Μετά κλαίμε που δεν γνωρίσαμε έναν μεγάλο έρωτα κι εμείς. Καλά να πάθουμε.
Παρακάτω, ακολουθεί μία λίστα με τους πέντε βασικότερους λόγους που σε οδηγούν στην αποτυχία. Θα αρχίσουμε από τα εύκολα.
#1. Φοβάσαι να ξεχωρίσεις μέσα στο πλήθος
Ο κόσμος δεν αντέχει να βλέπει τους ανθρώπους να αλλάζουν. Αισθάνεται άβολα με τις αλλαγές, αισθάνεται ανασφάλεια. Το να προσπαθείς να φτάσεις κάπου ψηλότερα από το μέσο όρο, απλώς απειλεί τη συνολική μετριότητα.
Ποια είσαι εσύ που θα κυνηγήσεις τα όνειρά σου; Η επιμονή σου απλώς υπενθυμίζει στη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων τη δικιά τους ολιγωρία, τα δικά τους κατεστραμμένα όνειρα. Και τους είναι δύσκολο να χειριστούν μία τέτοια κατάσταση.
Αποτελεί αξίωμα: αν θέλεις να κάνεις κάτι απίστευτο, να ξεχωρίσεις από τους πολλούς, πρέπει να μάθεις να νιώθεις άνετα με το γεγονός.
Οι υπόλοιποι θα νομίζουν ότι είσαι αλλόκοτη, παλαβή, ψηλομύτα, εγωκεντρική, ανεύθυνή, ενοχλητική, χαζή, αγενής, ανασφαλής, άσχημη, ρηχή, κ.ο.κ. Οι πιο οικείοι σου άνθρωποι γίνονται συχνά οι πλέον επικριτικοί. Αν δεν έχεις χτίσει τα όριά σου και την αυτοπεποίθησή σου πάνω σε γερά θεμέλια, δεν θα καταφέρεις να φτάσεις μακριά.
#2. Δεν είσαι αρκετά επίμονη
Είναι γνωστές οι ιστορίες συγγραφέων που προσπαθούσαν για χρόνια να πείσουν κάποιον εκδότη να εκδώσει το βιβλίο τους και τους απέρριπταν για χρόνια, ή αντίστοιχα μουσικών, που προσπαθούσαν να εκδώσουν τις δουλειές τους. Και παρά τις απορρίψεις, αυτοί επέμεναν εκεί ξανά και ξανά, μέχρι που κάποια στιγμή τους δινόταν η ευκαιρία και έγιναν πολύ επιτυχημένοι.
Τι θέλω να πω με αυτό; Οι περισσότεροι από μας εγκαταλείπουμε τα όνειρά μας υπερβολικά νωρίς. Υπερβολικά εύκολα. Όλοι όσοι είναι επιτυχημένοι, όλοι, έχουν ένα κοινό: αγωνίστηκαν και επέμειναν. Αποτελεί κλισέ αλλά θα το γράψω: Οτιδήποτε αξίζει τον κόπο, θέλει κόπο.
#3. Σου λείπει η ταπεινοφροσύνη
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι (και ξέρω πολλούς τέτοιους) που καταφέρνουν λίγα πράγματα και μετά αποφασίζουν πως είναι ειδήμονες. Σε όλα. Τι θα πει λοιπόν να είσαι ταπεινόφρων; Θα πει να γνωρίζεις ότι υπάρχουν πολλά που δεν τα γνωρίζεις.
Στη δουλειά μου έρχομαι συχνά σε επαφή με τέτοιο είδος ανθρώπων. Το είδος των ανθρώπων με το πολύ μεγάλο στόμα. Δεν κάνουν άλλο από το να κομπάζουν για τα επιτεύγματά τους, ζητώντας συνέχεια προσοχή. Όλοι τους, μετριότητες, στην καλύτερη.
Ωστόσο οι πραγματικά επιτυχημένοι, οι άνθρωποι που έχουν φτάσει ψηλά, είναι εκείνοι που δεν φοβούνται να παραδεχτούν ότι κάτι μπορεί να μην το ξέρουν.
Είναι εκείνοι που πάντα μιλούν με ταπεινότητα για τις επιτυχίες τους ή που δεν μιλούν καθόλου για αυτές. Το αντίθετο. Πάντα ασχολούνται με το πώς θα εξαλείφουν τις αδυναμίες τους, με το πώς θα μαθαίνουν περισσότερα, με το πώς θα γίνονται καλύτεροι. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι κοινά σε πολλούς πραγματικά επιτυχημένους ανθρώπους. Και δεν μου φαίνεται απλή σύμπτωση.
#4. Προτιμάς να διαφωνήσεις παρά να δοκιμάσεις μια συμβουλή
Αντί να κάνεις το σωστό, προτιμάς απλώς να έχεις πάντα δίκιο. Εγγυημένη αποτυχία. Επενδύεις την ενέργειά σου στο να βγάλεις λάθος ανθρώπους που σε συμβουλεύουν για να σε βοηθήσουν. Δεν επενδύεις στο να βελτιωθείς εσύ. Πρακτικά, έχεις εγκαταλείψει την προσπάθεια. Διαξιφίζεσαι, διαφωνείς, επιχειρηματολογείς. Όμως έχεις αποτύχει και δεν το βλέπεις.
Υπάρχει ένα μοτίβο επιτυχίας που ταιριάζει σχεδόν παντού και είναι πολύ απλό: δοκιμάζεις πράγματα. Τακτικές. Ακούς γνώμες, βελτιώνεσαι –χάρη στις γνώμες.
Δοκιμάζεις μετά κάτι καινούριο. Οι άνθρωποι που άλλο δεν κάνουν πέρα από το να επιχειρηματολογούν για το πόσο σωστά τα κάνουν όλα –και συνάμα, δεν κάνουν τίποτα, απλώς δεν ενδιαφέρονται, δεν βελτιώνονται από τις γνώμες των άλλων. Και έτσι δεν αλλάζουν ποτέ.
Και δεν λέω βέβαια ότι πρέπει πάντα να δέχεσαι όλες τις συμβουλές. Απλώς είναι χρήσιμο να ακούς και τους άλλους, αντί να διαπληκτίζεσαι για αποδείξεις ότι είχες δίκιο από την αρχή.
Οι άνθρωποι που φέρονται έτσι, συνήθως είναι εξαιρετικά ευφυείς και εξαιρετικά ανασφαλείς συνάμα. Πολύ κακός συνδυασμός. Γιατί όσο πιο ευφυείς είναι τόσο περισσότερο εκλογικεύουν τις ανοησίες τους στους εαυτούς τους. Τόσο περισσότερο χρησιμοποιούν την ευφυία τους για να προστατέψουν το εύθραυστο και ανασφαλές εγώ τους και τελικά μένουν απλά κολλημένοι στην αποτυχία.
#5. Δεν παίρνεις την ευθύνη του εαυτού σου
Επίσης αποκαλείται: έχεις μία δικαιολογία για όλα. Για να διορθώσεις τα προβλήματά σου, πρέπει να τα ελέγχεις. Δεν μπορείς να ελέγχεις τη ζωή σου αν δεν έχεις την ευθύνη της. Έτσι, αν δεν μπορείς να δεχτείς την ευθύνη για ό,τι σου συμβαίνει, αποτυγχάνεις.
Υπάρχουν πολλές καταστάσεις στη ζωή που φαίνονται άδικες. Εμπόδια ανυπέρβλητα. Αδικαιολόγητες ατυχίες, που δεν μπορείς να κάνεις κάτι για αυτές.
Είναι όμως τόσο δελεαστικό να χρεώνεις τα προβλήματά σου σε κάποιον εξωτερικό παράγοντα. Να επιμένεις πως ήταν αδύνατον να κάνεις οτιδήποτε διαφορετικό από αυτό που έκανες, να ισχυρίζεσαι πως το λάθος δεν ήταν δικό σου. Αν όμως το λάθος δεν ήταν δικό σου, τότε πως μπορείς να βελτιώσεις κάτι σε εσένα, ώστε να πετύχεις την επόμενη φορά;