Τί σκέφτεσαι φίλη μου όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά; Ποιές είναι οι δικαιολογίες σου και τί ιστορίες συνηθίζεις να αφηγείσαι στον εαυτό σου που πιστεύεις ότι σε κρατούν στάσιμη;
Αν έχεις διαβάσει πολλά άρθρα σχετικά με την αυτοβελτίωση και την προσωπική ανάπτυξη, είμαι σίγουρος ότι θα έχεις διαβάσει και πολλές φράσεις του τύπου: «είσαι ο μεγαλύτερος εχθρός του εαυτού σου» και «η μόνη που μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου» κλπ.
Είναι πολύ πιθανό λοιπόν, να θεωρείς τις εκφράσεις αυτές κλισέ και τυπικές και η αλήθεια είναι πως όντως είναι σ’ ένα βαθμό. Υπάρχει όμως καλός λόγος γι’ αυτό.
Μία από τις μεγαλύτερες αλήθειες της ψυχολογίας είναι το γεγονός πως δε βλέπουμε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι. Αντιθέτως, τον παρατηρούμε μέσα από φίλτρα. Φίλτρα και φακούς φτιαγμένα από τις εμπειρίες μας και έτσι η εικόνα που βλέπουμε είναι μία αντανάκλασή των αξιών και των πεποιθήσεων μας.
Η αλήθεια αυτή είναι μία από τις χρησιμότερες, ειδικά όταν μιλάμε για την ευτυχία και την επιτυχία στη ζωή. Αν το πώς βλέπουμε τον κόσμο εξαρτάται από τα φίλτρα που χρησιμοποιούμε, τότε αλλάζοντας τα, αλλάζει μαζί τους και ο κόσμος.
Αν λοιπόν ο στόχος σου είναι η προσωπική ανάπτυξη και φυσικά η βελτίωση στο φλερτ, τότε καταλαβαίνεις πως κρίσιμο κομμάτι της διαδικασίας είναι να βρεις ποιά είναι τα φίλτρα που σε περιορίζουν και να τα αντικαταστήσεις με άλλα. Με εκείνα που θα σε βοηθήσουν να αναπτυχθείς.
Για να το καταφέρεις αυτό φίλη μου, πρέπει πρώτα να ακούσεις τις δικαιολογίες που λες στον εαυτό σου.
Ας δούμε μερικές από τις πιο κοινές:
«Δεν είμαι αρκετά καλή»
Αν υπήρχε βραβείο Όσκαρ για τις περιοριστικές πεποιθήσεις, αυτή εδώ θα το κέρδιζε κάθε φορά. Η ιστορία πως δεν είσαι αρκετά καλή, όμορφη, έξυπνη, ενδιαφέρουσα κλπ, είναι μια από τις πιο κοινές. Και αυτό γιατί κάνει κάτι φοβερά καλά. Σε απαλλάσσει από την ευθύνη της επιτυχίας.
Αν πιστεύεις πως δεν είσαι αρκετά καλή για να πετύχεις, τότε δεν είναι δικό σου λάθος που δε πετυχαίνεις, έτσι δεν είναι; Δεν υπάρχει λόγος να προσπαθήσεις να βγεις από τη ζώνη άνεσης σου γιατί αυτό σημαίνει πως θα βιώσεις τον πόνο της αποτυχίας, της απόρριψης και της αμφιβολίας.
Όσο περίεργο και αν ακούγεται, ουσιαστικά το «δεν είμαι αρκετά καλή» είναι ένας τρόπος να πείσεις τον εαυτό σου ότι δεν αξίζει να προσπαθήσεις και να αποφύγεις τον πόνο που θα προκύψει από αυτήν την προσπάθεια. Όμως έτσι βλέπεις τον εαυτό σου ως κάτι που δεν αλλάζει και μένεις στάσιμη.
Όμως, οι ικανότητες και οι δεξιότητες σου δεν είναι σταθερές. Όσο πχ, βελτιώνεσαι στην επικοινωνία τόσο βελτιώνονται και οι επικοινωνιακές σου δεξιότητες. Αντί λοιπόν να σκέφτεσαι πως δεν είσαι αρκετά καλή, υιοθέτησε μια άλλη οπτική, αυτή που λέει πως ακόμα και αν δεν πετύχεις σήμερα, γίνεσαι όλο και καλύτερη.
«Γιατί να αλλάξω, θα πρέπει να αρέσω όπως είμαι»
Για να αλλάξει κάποια θα πρέπει πρώτα να κάνει κάτι που δεν έκανε πριν. Να βγει, όπως έχουμε πει, από τη ζώνη άνεσης της και να υιοθετήσει νέες συμπεριφορές. Όλα αυτά είναι πολύ πιθανό να την κάνουν να αισθανθεί άβολα, (πρόκειται για καινούριες εμπειρίες) και να νιώσει πως δεν προβάλει τον εαυτό της ή πως δεν είναι αυθεντική.
Αυτή η πεποίθηση εκ πρώτης όψεως φαίνεται αρκετά ευγενής και σωστή. Όμως και αυτή είναι μια πρόφαση, ένας τρόπος να προστατεύσεις το εγώ σου και να μείνεις στάσιμη καθώς νιώθεις πως η αλλαγή απειλεί την εικόνα που έχεις για εσένα την ίδια. Είναι ένας τρόπος να αποφύγεις τον πόνο και την αμφιβολία που φέρνουν μαζί τους οι καινούριες εμπειρίες και η έκθεση στην απόρριψη.
Φυσικά δε λέω ότι πρέπει να προβάλεις μια ψεύτική εικόνα, κάθε άλλο. Όμως δεν πρέπει να αφήνεις μια τέτοια πεποίθηση να σε κρατάει πίσω. Είναι σημαντικό να είμαστε αυθεντικοί και ειλικρινείς. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι να είμαστε και η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και αυτό είναι που πρέπει να έχεις στο μυαλό σου.
Για να γίνεις η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου, δες εδώ
«Είναι πολύ αργά για μένα»: Η βασική δικαιολογία που σε κρατάει στάσιμη
Μια ακόμα κοινή πεποίθηση, ειδικά στο κομμάτι των ερωτικών γνωριμιών και ειδικά ανάμεσα σε γυναίκες που νιώθουν πως δεν έζησαν τη ζωή όπως ήθελαν όταν ήταν νεότερες και νιώθουν πως είναι πλέον πολύ αργά για να το κάνουν. Αν ανήκεις κι εσύ σε αυτήν την κατηγορία ίσως κι εσύ να αισθάνεσαι πως έχεις χάσει το τραίνο και πως δεν υπάρχει τίποτα που να μπορείς να κάνεις. Και αυτό φυσικά είναι το πρόβλημα.
Είναι και αυτή μια δικαιολογία για να μην αναλάβεις δράση πιστεύοντας πως αυτό που έχει σημασία είναι τα χρόνια και όχι η προσπάθεια να βελτιωθείς και να γίνεις καλύτερη. Σίγουρα θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα αν ήσουν είκοσι χρονών, ωστόσο το γεγονός πως δεν είσαι, δε σημαίνει πως δε μπορείς να αλλάξεις τίποτα.
Αντί να σκέφτεσαι πως το τραίνο έχει χαθεί, αναρωτήσου: πώς μπορείς να αναλάβεις δράση σήμερα; Τί μπορείς να κάνεις που θα σε φέρει πιο κοντά στο στόχο σου;
Άσε στην άκρη την πεποίθηση που δε σε αφήνει να προχωρήσεις και επένδυσε στον εαυτό σου. Γυμνάσου, άλλαξε στυλ, βελτίωσε τις κοινωνικές σου δεξιότητες, ξεκίνα νέα χόμπι και γνώρισε νέο κόσμο. Βγες από τη ζώνη άνεσης σου και θα δεις ότι δεν είναι η ηλικία που δε σε αφήνει να γίνεις καλύτερη και να απολαύσεις τη ζωή, αλλά ο ίδιος σου ο εαυτός.
Όλες αυτές οι δικαιολογίες, όπως και πολλές άλλες, έχουν ένα κοινό. Μεταφέρουν την ευθύνη της επιτυχίας σε κάτι άλλο πέρα από τον εαυτό σου. Ίσως είναι κάποιο χαρακτηριστικό όπως η ηλικία, το ύψος ή το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Με αυτόν τον τρόπο, οι δικαιολογίες σου σε κρατάνε αλυσοδεμένη και στάσιμη στο ίδιο σημείο και δε σε αφήνουν να προχωρήσεις.
Όμως όλα αυτά δεν έχουν τόση σημασία καθώς δεν βρίσκονται στο πεδίο ελέγχου σου. Αυτό που έχει σημασία, καθώς και το μοναδικό πράγμα στον κόσμο που έχεις πραγματικά τον έλεγχο, είναι ο εαυτός σου, οι αποφάσεις και οι πράξεις σου.
Δώσε λοιπόν σημασία στο τί μπορείς να κάνεις εσύ για να είσαι αύριο πιο βελτιωμένη απ’ ότι σήμερα και φυσικά πιο κοντά στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου.