Ζούμε σε μία κοινωνία όπου η επιτυχία στις ερωτικές γνωριμίες θεωρείται κατάσταση διττή και απαράλλαχτη: είτε τα καταφέρνεις, είτε όχι. Και εάν όχι, τότε είσαι θύμα των περιστάσεων και δεν υπάρχει τίποτα που να μπορείς να κάνεις για αυτό.
Αυτή η βεβαιότητα προσδίδει ένα αίσθημα ασφάλειας. Μπορεί να υπάρχει πόνος, αρνητικότητα, άσχημη διάθεση που να πηγάζει ακριβώς από αυτή τη βεβαιότητα. Αλλά παράλληλα η θυματοποίηση μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς.
Το να σε ποδοπατά η μοίρα σου, το να είσαι πάντα το θύμα, το να σε διώχνουν όλοι οι άνδρες ή το να πέφτεις πάντα σε κόπανους, επειδή όπως είπαμε το έχει η μοίρα σου, η φτιαξιά σου, το κάρμα σου, οι πλανήτες σου, αποσύρει από πάνω σου κάθε ευθύνη.
Σε κάνει να νιώθεις ότι δεν φταις για τίποτα. Ότι τίποτα δεν είναι δικό σου φταίξιμο. Δεν μπορείς να ελέγξεις τις δυνάμεις που σε έχουν φέρει στην άσχημη κατάστασή σου, και άρα δεν ευθύνεσαι για την άσχημη κατάστασή σου.
Το βλέπεις; Είναι δελεαστικό αυτό το σκεπτικό.
Δεν φταις εσύ για τίποτα.
Αν είσαι άμοιρη ευθυνών τότε δεν είναι ανάγκη να αντιμετωπίσεις ποτέ την ιδέα ότι μπορεί να είσαι εσύ ο αρχιτέκτονας της δυστυχίας σου. Δεν είναι ανάγκη να αντιμετωπίσεις τις συνέπειες των πράξεών σου, αφού δεν είσαι υπεύθυνη για αυτές. Και αν δεν είσαι υπεύθυνη για τίποτα, τότε δεν χρειάζεται να αλλάξεις και τίποτα.
Τι θα προσφέρει οποιαδήποτε αλλαγή; Η μοίρα σου είναι προδιαγεγραμμένη έτσι κι αλλιώς, οπότε γιατί να μπεις στον κόπο; Όταν είσαι θύμα δεν χρειάζεται να αποδεχτείς ποτέ τα λάθη σου.
Δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσεις το γεγονός ότι κάνεις λάθη ή είσαι μικρόψυχη ή τεμπέλα. Δεν φταις εσύ, φταίει η μοίρα/ η κοινωνία/ η κακοτυχία σου. Φταίει το σύστημα. Φταίνε οι άλλοι.
Όταν φανταζόμαστε τον εαυτό μας σαν κάποιον που παλεύει ενάντια σε ένα σκληρό πεπρωμένο, ακόμη και αν είμαστε καταδικασμένοι να χάσουμε στον αγώνα μας αυτό, τότε δεν είμαστε απλώς θύματα, είμαστε και ήρωες επίσης.
Μαχόμαστε ενάντια στο σύστημα. Σκιαγραφούμε το προσωπικό μας δράμα. Υπάρχει κάτι το επικό στη δυστυχία μας. Υπάρχει κάτι το αξιοθαύμαστα τραγικό στο να είμαστε πάντα το θύμα. Υπάρχει κάτι το ευγενές στην μάταιη προσπάθειά μας.
Θύμα σημαίνει άγιος
Είναι πανεύκολο να κατρακυλήσει κάποιος σε αυτήν την πεποίθηση. Γυναίκες με παρόμοιο σκεπτικό κραυγάζουν ενάντια στην κατάφορη αδικία του σύμπαντος. Οι άνδρες φταίνε, που είναι επιφανειακοί και σκληρόκαρδοι.
Οι υπόλοιπες γυναίκες φταίνε, έχουν προσόντα που δεν κέρδισαν αλλά κληρονόμησαν τυχαία και πώς να το πολεμήσεις αυτό; Όλες οι δυνατότητες τους προσφέρθηκαν στο πιάτο. Έχουν κάθε άνδρα στα πόδια τους και δεν μένει τίποτα για τις λιγότερο ευνοημένες.
Αν αρνείσαι να πάρεις την ευθύνη της ζωής σου, τότε αποκλείεις κάθε πιθανότητα να βελτιωθείς σε οτιδήποτε. Δεν έχεις έλεγχο πάνω στη ζωή σου. Η ζωή σου ελέγχεται από εξωτερικούς παράγοντες.
Έχεις δηλώσει στον εαυτό σου και στον περίγυρό σου ότι είσαι ανίκανη να επηρεάσεις στο ελάχιστο τα όσα σου συμβαίνουν. Αφήνεις την ευθύνη σε άλλους.
Δηλώνεις την αδυναμία σου έτσι. Την αδυναμία σου να αλλάξεις, να βελτιωθείς. Δεν έχει νόημα να προσπαθήσεις να σπάσεις αυτόν τον φαύλο κύκλο της αρνητικότητας, στον οποίο εσύ η ίδια παρέδωσες τα ηνία από μιας αρχής.
Παραδέχεσαι ότι είσαι μία μαριονέτα στα χέρια του πεπρωμένου και το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να επινοείς δικαιολογίες για τις αποτυχίες σου, για τις οποίες έτσι κι αλλιώς υπεύθυνη δεν είσαι εσύ.
Το πρόβλημα με αυτή την τακτική είναι ότι, αν δεν είσαι υπεύθυνη για τις αποτυχίες σου, τότε φυσιολογικά δεν πρέπει να είσαι υπεύθυνη ούτε για τις επιτυχίες σου.
Στην καλύτερη περίπτωση είναι εξαιρετικά ανέντιμο να αποποιείσαι τις μεν και να επιδιώκεις εύσημα για τις δε. Είτε η μοίρα σου ευθύνεται για όλα, είτε εσύ. Δεν γίνεται να τα ισχυρίζεσαι και τα δύο επιλεκτικά.
Ωστόσο το να αποδεχτείς την πλήρη ευθύνη της ζωής σου, δηλαδή να είσαι υπόλογη για κάθε σου πράξη, για κάθε απόφαση, είναι από τα πιο απελευθερωτικά πράγματα που μπορείς να κάνεις. Επικεντρώνεις στον εαυτό σου και όχι στον περίγυρό σου. Απελευθερώνεσαι από τις φανταστικές αλυσίδες που σε κρατούσαν πίσω, ποιος ξέρει για πόσον καιρό.
Πώς λειτουργεί λοιπόν αυτό;
Είναι πολύ απλό: αποδέχεσαι ότι οι πράξεις και οι αποφάσεις σου ευθύνονται για την όποια σημερινή σου κατάσταση, καλή ή κακή. Είσαι όπου είσαι επειδή το επέλεξες.
Κάθε σου μέρα αποτελεί συνάρτηση των προηγούμενων ημερών σου. Μπορεί να μην είχες συνειδητοποιήσει πού θα κατέληγες, πού θα βρισκόσουν. Αλλά βρέθηκες εδώ που βρέθηκες εξαιτίας αποκλειστικά και μόνο των δικών σου επιλογών. Κανείς άλλος δεν σου φταίει.
Και είναι στο χέρι σου να αποφασίσεις αν θα παραμείνεις στο σημείο που είσαι ή όχι.
Αυτό σημαίνει ότι θα πετάξεις στα σκουπίδια όλες τις παλιές ταμπέλες που τόσο σε εξυπηρέτησαν μέχρι τώρα. Είτε παραμένεις η Κακομοίρα που Δεν Αρέσει στους Άνδρες είτε ωριμάζεις και αλλάζεις. Είτε παραμένεις το άγιο θύμα, είτε παλεύεις, κινείσαι, βελτιώνεσαι.
Εύκολο δεν ακούγεται το να μην παριστάνεις το θύμα; Απλό, μήπως;
Δεν είναι, και μην υποθέτεις ότι σου υποσχέθηκα πως θα είναι είτε εύκολο είτε απλό. Πρακτικά σου ζητώ να εγκαταλείψεις μία ταυτότητα που την έχτιζες για όλη τη ζωή σου.
Χρόνια, δεκαετίες ίσως. Πρέπει να εγκαταλείψεις τις βολικές σου ψευδαισθήσεις. Όλες τις δικαιολογίες που σε διευκόλυναν στην απόρριψη και στη λύπη.
Αν πάρεις την ευθύνη του εαυτού σου, δεν μπορείς να καταφύγεις πια στο οι άνδρες είναι ψυχροί / εγωίστες ή ότι παίζουν με τις καρδιές των γυναικών. Δεν μπορεί να θεωρείς υπεύθυνους τους άλλους επειδή δεν βλέπουν πόσο καταπληκτική είσαι.
Και παράλληλα, αποδέχεσαι ότι μπορείς να βελτιωθείς. Πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει κάθε μέρα να αναρωτιέσαι πόσο αποφασισμένη είσαι να αλλάξεις, πόσο αποφασισμένη είσαι να βελτιωθείς στο φλερτ.
Η μόνη εύκολη μέρα ήταν η χτεσινή
Δεν εννοούμε ότι θα ξυπνήσεις το πρωί, θα πεις «η ζωή μου είναι δική μου, έχω την ευθύνη της» και όλα θα αλλάξουν μαγικά. Δεν είναι εύκολο. Δεν αρχίζουν όλοι από το ίδιο σημείο.
Υπάρχει όντως αυτό που λέμε, ο Νόμος του Τυχαίου. Και μας επηρεάζει όλους. Αλλά όταν αποδέχεσαι την ευθύνη για τη ζωή σου τότε προτίθεσαι να παλέψεις για αυτή τη ζωή, που είναι δικιά σου.
Να παλέψεις και να αγωνιστείς ακόμη και με το ενδεχόμενο της αποτυχίας. Ακόμη και με το ενδεχόμενο της συνεχούς και επαναλαμβανόμενης αποτυχίας. Μπορεί να μην έχεις έλεγχο πάνω σε όλα όσα σου συμβαίνουν, αλλά σίγουρα μπορείς να επιλέξεις πώς θα αντιδράσεις σε αυτά.
Κάποιες θα τα καταφέρουν ευκολότερα με αυτή τη μετάβαση από ότι άλλες. Κάποιες δυσκολότερα. Έτσι είναι η ζωή. Θα το παλέψεις, και δεν θα σου αρέσει, και θα το ξαναπαλέψεις. Ένας σοφός άνθρωπος μου είπε κάποτε: «το να πονάς, είναι αναπόφευκτο. Όμως το να υποφέρεις είναι επιλογή σου».
Μόνον όταν αποδέχτηκα πλήρως την ευθύνη της ζωής μου, ένιωσα ελεύθερη να βελτιωθώ. Μόνο τότε απελευθερώθηκα από τους φανταστικούς περιορισμούς που είχα θέσει στον εαυτό μου και μόνο τότε μπόρεσα να προχωρήσω και να αλλάξω τη ζωή μου.
Οπότε τι λες; Είσαι έτοιμη να αλλάξεις τη ζωή σου;