Σήμερα θέλω να σταθώ στο θέμα της μοναδικής, για τον καθένας μας, ταυτότητας. Η ταυτότητα μας είναι αυτό που είμαστε, αυτό που μας ορίζει, αυτό που επιλέξαμε ότι είναι σημαντικό για εμάς.
Γιατί είτε συνειδητά ή ασυνείδητα, επιλέγουμε πάντα τι είναι σημαντικό για εμάς, τι θεωρούμε ότι αξίζει. Εμείς επιλέγουμε τα κριτήρια με τα οποία αξιολογούμε τα πράγματα και την αξία μας.
Πχ, τα συνήθη μέτρα αξιολόγησης που επιλέγουν συχνά οι άνθρωποι, περιλαμβάνουν:
επαγγελματική επιτυχία, μόρφωση, πολλά λεφτά, το να είσαι καταπληκτική γονιός ή/ και καταπληκτική σύζυγος, το να είσαι καλός άνθρωπος, το να είσαι καλός εραστής, το να είσαι δημοφιλής και επιθυμητή κοινωνικά και ερωτικά, το να είσαι όμορφη και τα λοιπά.
Ότι και αν επιλέξεις ως μέτρο αξιολόγησης του εαυτού σου, από το πόσο αφοσιωμένη είσαι στην καρίερα σου μέχρι το πόσοι άνδρες σε ποθούν, δείχνει στη πραγματικότητα το πώς θέλεις να φαίνεσαι εσύ στους άλλους.
Το πως πιστεύεις ότι πρέπει να είσαι, προκειμένου να απολαύσεις το θαυμασμό. Μας λέει λοιπόν κάποια πράγματα για την ταυτότητά σου, για το τι άνθρωπος είσαι, γενικά.
Οι περισσότεροι από μας έχουμε την τάση να κολλάμε σε κάποια συγκεκριμένα κομμάτια της προσωπικότητάς μας, αντί να ωριμάζουμε συνολικά.
Μας αρέσει να τραβάμε επαίνους και κομπλιμέντα για συγκεκριμένους λόγους, ας πούμε αν ήσουν πάντα η ωραία της τάξης θες να συνεχίσεις να είσαι, αν ήσουν πάντα η πιο ευφυής, η πιο ταλαντούχα στο ωδείο ή στο βόλεϊ και πάει λέγοντας.
Το πως μας αξιολογούν οι άλλοι σε μικρότερες ηλικίες παίζει μεγάλο ρόλο στο πως θα καταλήξουμε εμείς να αξιολογούμε τους εαυτούς μας στις μετέπειτα ηλικίες.
Μερικοί μπορεί να έχουμε βιώσει κάποιες τραυματικές εμπειρίες νεότεροι. Τέτοιες εμπειρίες μπορεί επίσης να σε κάνουν να εστιάσεις σε συγκεκριμένες πλευρές της προσωπικότητάς σου και της ταυτότητας που τελικά θα υιοθετήσεις.
Οι διάφορες κοινωνικές πιέσεις μπορεί επίσης να σε οδηγήσουν στο να υπερτονίσεις ορισμένα κομμάτια της προσωπικότητας και της ταυτότητας σου, καταπνίγοντας άλλα.
Προσωπικά παλιότερα είχα ταυτιστεί υπερβολικά με το κομμάτι εκείνο της ζωής μου που αφορούσε τη σεξουαλική μου ζωή και τις σχέσεις μου. Στο τέλος κατέληξα απλά να κάθομαι όλη μέρα σε έναν καναπέ, χωρίς δουλειά, χωρίς τίποτα να κάνω.
Αργότερα, καθώς πάλευα να στήσω την επιχείρησή μου και χτυπούσα 14 με 16 ώρες δουλειάς την ημέρα προκειμένου να πληρώσω το νοίκι μου, 2 ή 3 μέρες χωρίς νέα πώληση ήταν ικανές να με κάνουν να πέφτω στα πατώματα.
Και οι δυο περιπτώσεις αυτές συνέβησαν σε περιστάσεις όπου είχα επενδύσει όλη μου την ενέργεια σε έναν μονάχα τομέα της ζωής μου. Είχα παραμελήσει κάθε άλλο κομμάτι της ζωής μου, της ταυτότητας μου.
Για τι πράγμα νοιάζεσαι πιο πολύ;
Ίσως νομίζεις ότι απλά σου λέω ότι πρέπει να είσαι ισορροπημένη σαν άτομο. Το θέμα όμως είναι ότι πολλοί είναι ισορροπημένοι αλλά δεν έχουν φτιάξει μια μοναδική ταυτότητα.
Για παράδειγμα, μπορεί να έχουν πολλές ασχολίες, και να τα καταφέρνουν καλά, αλλά για κάποιους λόγους σπουδαιολογούν μονάχα την επιβράβευση που έρχεται από μια συγκεκριμένη πηγή, από μία συγκεκριμένη ασχολία.
Ας πούμε. Είσαι μια πετυχημένη δικηγόρος, βγάζεις λεφτά, έχεις τον σύντροφο σου, έχεις τα χόμπι σου, σου αρέσει το διάβασμα. Στην πραγματικότητα όμως η δουλειά σου έχει κυριαρχήσει στην ταυτότητα σου.
Έχει τη μερίδα του λέοντος στη ζωή σου.
Δουλεύεις υπερβολικά πολύ και όλα τα υπόλοιπα αφιερώνεις υπερβολικά λίγο χρόνο. Τα χόμπι σου πάλι είναι ασχολίες που τις μοιράζεσαι με συναδέλφους από τη δουλειά σου. Ακόμη και τα πράγματα που διαβάζεις, με τα νομικά έχουν να κάνουν. Άρα η ταυτότητα σου δεν έχει ουσιαστική ποικιλία.
Πολλοί είναι έτσι.
Οι φίλοι τους είναι οι συνάδελφοί τους. Ό,τι διαβάζουν, ό,τι ταινία βλέπουν έχει να κάνει με τη δουλειά τους. Ακόμη και οι εκδρομές και οι διακοπές τους είναι συνδυασμένες με την εργασία.
Η μόνη επιβράβευση που εκτιμούν λοιπόν, είναι αυτή που προκύπτει από το επαγγελματικό κομμάτι της ζωής τους. Έτσι λοιπόν, τόσο η συναισθηματική τους ισορροπία, όσο και η αυτοπεποίθησή τους, βρίσκονται σε κίνδυνο.
Όταν η ταυτότητα σου οριοθετείται μονάχα από ένα πράγμα, τότε διακινδυνεύεις την ισορροπία όλων των υπόλοιπων πραγμάτων που σε απαρτίζουν ως άτομο.
Βάλε ποικιλία
Σκέψου πόσοι επιτυχημένοι άνθρωποι, αστέρες του κινηματογράφου, των σπορ, της μουσικής, αυτοκτονούν όταν η δημοτικότητά τους μειώνεται, ή όταν νιώθουν πως η έμπνευσή τους έχει τελειώσει και πως τους επισκιάζουν νεότεροι συνάδελφοι.
Τρία χρόνια μόλις πριν, η σκέψη και μόνο ότι μπορεί η δουλειά μου να μην πήγαινε καλά με τρομοκρατούσε. Ξενυχτούσα προσπαθώντας να βρω τρόπο να βγάλω χρήματα. Έχανα τον ύπνο, την ηρεμία, τη ζωή μου.
Και τώρα, που τα πράγματα πάνε καλά για μένα επαγγελματικά, η ταυτότητα μου δεν έχει σχέση με την επιβράβευση που λαμβάνω από αυτήν.
Δεν νομίζω πως αν τύχαινε να στραβώσουν τα πράγματα θα απογοητευόμουν τόσο όσο θα συνέβαινε τρία χρόνια πριν.
Γιατί;
Επειδή η ταυτότητα μου δεν οριοθετείται αποκλειστικά και μόνο από τη δουλειά μου. Ταξίδεψα, έμαθα γλώσσες, μίλησα με κόσμο, απόκτησα φίλους πολλούς, παίζω τη μουσική μου, γράφω τα κείμενά μου –κι αν η δουλειά μου πάει άσχημα είναι βέβαιο πως δεν θα καταρρεύσω.
Για τί πράγμα ενδιαφέρεσαι, λοιπόν;
Εννοώ, τι σε ενδιαφέρει πραγματικά;
Επένδυσε την ενέργειά σου σε πολλές δραστηριότητες. Μάθε ένα μουσικό όργανο αν αγαπάς τη μουσική. Μην κάνεις απλώς ταξίδια, αλλά δες αν μπορείς να μάθεις πράγματα από τους καινούριους πολιτισμούς και τις κουλτούρες που θα συναντάς.
Μάθε μία ξένη γλώσσα. Βρες χρόνο για παλιούς φίλους. Βρες καινούριες ασχολίες. Γίνε ανταγωνιστική σε κάτι. Εξέτινε τα όρια του εαυτού σου πέρα από τη δουλειά και τη σχέση σου.
Βγες από το σπίτι μονάχα για τις φίλες σου, χωρίς να το συνδυάσεις με καμία επαγγελματική υποχρέωση. Μάθε χορό. Κάνε διαλογισμό.
Και όχι απλώς να το κάνεις, αλλά να ενδιαφερθείς για αυτό. Να επενδύσεις κομμάτι του εαυτού σου.