Ένα τρόπος για να προσδιορίσω τη λέξη οκνηρία (ή αλλιώς βαρεμάρα) θα ήταν ο εξής: όταν δεν έχεις απολύτως τίποτα να κάνεις.
«Με έχει πιάσει μεγάλη βαρεμάρα σήμερα και δεν έχω διάθεση για τίποτα». Όλοι μας το λέμε! Στον ψυχολογικό τομέα η οκνηρία είναι μια δυσάρεστη συναισθηματική κατάσταση μέσα στην οποία το άτομο παρουσιάζει έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης σε μια δραστηριότητα.
Για ποιους λόγους όμως νιώθουμε ότι βαριόμαστε και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό; Μερικοί από τους λόγους είναι οι εξής:
Μονοτονία = Βαρεμάρα
Οποιαδήποτε προβλέψιμη και επανειλημμένη κατάσταση που βιώνεις ή πρόκειται να βιώσεις θα καταντήσει βαρετή (π.χ το να βαράς σφραγίδες κάθε μέρα στη δουλειά για 8 συνεχόμενες ώρες).
Σε γενικές γραμμές, όταν «μπουχτίζεις» καθημερινά με κάτι που σου παρέχει ελάχιστο εως μηδαμινό κίνητρο και έχει καταντήσει ρουτίνα σου προκαλεί μια έλλειψη επιθυμίας για κάτι νέο και παράλληλα σου προκαλεί ένα δυσάρεστο συναίσθημα αιχμαλωσίας.
Έλλειψη συναισθηματική νοημοσύνης
Άνθρωποι με χαμηλά επίπεδα συναισθηματικής νοημοσύνης είναι επιρρεπείς στην οκνηρία. Ένας οκνηρός άνθρωπος δυσκολεύεται να ξεκαθαρίσει αυτό που επιθυμεί να κάνει στην ζωή του και παράλληλα δυσκολεύεται στο να εκφράσει τα συναισθήματα του.
Όταν βρίσκεσαι σε μια άβολη θέση και δεν μπορείς να αναγνωρίσεις τι είναι αυτό που θα σε κάνει ευτυχισμένη πολλές φορές οδηγείσαι σε ακόμη βαθύτερα επίπεδα οκνηρίας. Όταν δεν ξέρεις τι είναι αυτό που ψάχνεις αυτόματα σημαίνει ότι δεν έχεις και την ικανότητα να θέσεις τους κατάλληλους στόχους οι οποίοι θα σπάσουν τα δεσμά της μονοτονίας σου και θα σε φέρουν σε αλληλεπίδραση με τον εξωτερικό κόσμο.
Έλλειψη προσοχής
Η οκνηρία συχνά συνοδεύεται από έλλειψη προσοχής. Όταν ασχολούμαστε με κάτι που βρίσκουμε βαρετό είναι αναμενόμενο να μην μπορούμε να εστιάσουμε και την προσοχή μας πάνω σε αυτό. Εν τέλει, είναι δύσκολο να επικεντρωθείς σε κάτι το οποίο δεν σου προκαλεί ενδιαφέρον όπως και να το κάνουμε.
Οκ θα μου πεις, καλά όλα αυτά. Πως όμως θα μπορέσω να αποδράσω από αυτή τη βαρεμάρα που νιώθω κάθε μέρα και να κάνω κάτι το οποίο θα μου προσφέρει ευχαρίστηση;
Είναι φυσιολογικό κάποιες μέρες να μας πιάνει μια μικρή τεμπελιά και το μόνο που θέλουμε να κάνουμε είναι να «αράξουμε» στο σπίτι μας και να μην κάνουμε τίποτα. Όταν όμως νιώθουμε ότι βαριόμαστε σε μεγάλο βαθμό και μάλιστα καθημερινά ίσως πρέπει να βρούμε ένα κίνητρο το οποίο θα μας «ξυπνήσει» .
Τι μπορείς να κάνεις
Το πρώτο βήμα που θα μπορούσες να ακολουθήσεις ώστε να βρεις ένα κίνητρο είναι να επιτρέψεις στον εαυτό σου να νιώσει της αίσθηση της οκνηρίας. Σου φαίνεται λιγάκι περίεργο;
Πιθανότατα θα νομίζεις πως το κάνεις ήδη. Το να βλέπεις τηλεόραση με τις ώρες και να σερφάρεις στο διαδίκτυο, στην πραγματικότητα δεν σου προσφέρει κίνητρο ούτε σου επιτρέπει να νιώσεις το αίσθημα της οκνηρίας. Είναι απλά μερικοί περισπασμοί που σε αποτρέπουν απ’ το να επικοινωνήσεις βαθύτερα με τον εαυτό σου.
Όταν επιτρέπεις στον εαυτό σου να νιώσει αυτή την αίσθηση σημαίνει ότι την αποδέχεσαι, «κάθεσαι» μαζί της και δεν προσπαθείς να βρεις τρόπους να την αποφύγεις. Οπότε όταν «πιάνεις» τον εαυτό σου να ψάχνει για μικρούς περισπασμούς θα πρέπει πάντα να του θυμίζεις να επιστρέψει σε αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα της οκνηρίας ώστε να μπορέσει να σκεφτεί κάποια πράγματα.
Όταν θα βρίσκεσαι σε αυτό το στάδιο της αποδοχής θα δώσεις στον εαυτό σου μια ευκαιρία να αναρωτηθεί: «έχω κάποιο κίνητρο; Kαι αν έχω γιατί αισθάνομαι έτσι; Μήπως μου συμβαίνει κάτι άλλο πέρα από αυτό;»
Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται βαρεμάρα όταν «αποσυνδέουν» τον εαυτό τους από τον εξωτερικό κόσμο. Αυτός είναι ένας τρόπος για να προστατέψουν τον εαυτό τους όταν αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις ή δυσάρεστα συναισθήματα. Αυτό είναι κάτι το οποίο οι άνθρωποι δεν το κάνουν συνειδητά.
Κάτσε ήσυχα στο δωμάτιο σου και άφησε τον εαυτό σου να αναγνωρίσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα που πηγάζουν από μέσα σου. Αν δεν σου έρχεται τίποτα στο μυαλό τότε επανεξέτασε κάποιες καταστάσεις και εμπειρίες που έχεις ζήσει στο παρελθόν και εστίασε σε κάθε μία από αυτές.
Δώσε φίλη μου στον εαυτό σου μια ευκαιρία να ανακαλέσει τα συναισθήματα που ένιωσε μέσα από αυτές τις εμπειρίες και «προκάλεσε» τον ώστε να αντιμετωπίσει τους φόβους του.
Αν αισθάνεσαι μοναξιά, θα νιώσεις την επιθυμία να «συνδεθείς» με έναν άνθρωπο. Αν νιώθεις ένα κενό μέσα σου, θα δώσεις την ευκαιρία στον εαυτό σου να ανακαλύψει κάτι που θα σε γεμίσει, έστω και αν αυτό το «κάτι» είναι λίγο στην αρχή.
Το πιο σημαντικό που πρέπει να θυμάσαι είναι ότι καθώς βρίσκεσαι σε μια βαθύτερη επικοινωνία με τον εαυτό σου, σιγουρέψου ότι του συμπεριφέρεσαι με ευγένεια. Στην τελική δεν θες να τον κάνεις να υποφέρει εσκεμμένα διότι έτσι θα πετύχεις το αντίθετο αποτέλεσμα.
Υπάρχουν και περιπτώσεις βέβαια που θα μπορούσαμε να δούμε τη βαρεμάρα και την οκνηρία σαν κάτι θετικό. Θα μπορούσαμε να την αντιληφθούμε σαν μια ένδειξη που μας καλεί να αναλάβουμε δράση και να πάρουμε μια κατάσταση στα χέρια μας.
Μπορούμε επίσης να την εκλάβουμε και σαν ένα σημάδι που μας ειδοποιεί ότι αυτό με το οποίο ασχολούμαστε είναι χάσιμο χρόνου και ίσως πρέπει να στραφούμε σε κάτι πιο εποικοδομητικό και ευχάριστο για εμάς.
Αν λοιπόν θες να αποδράσεις από τη βαρεμάρα, τότε είναι καιρός να αναλάβεις δράση