Αρχικά μπορεί να ακούγεται πολύπλοκο, όμως δεν είναι. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο πίσω από τις τοξικές σχέσεις. Αν θέλεις να το σπάσεις θα πρέπει να αντιμετωπίσεις πιο σφαιρικά το πρόβλημα.
Σε αυτό το άρθρο λοιπόν θα μιλήσουμε για τους πραγματικούς λόγους που υποβόσκουν πίσω από το πρόβλημα αλλά και για τις λύσεις αυτού.
Ουσιαστικά, υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους επαναλαμβανόμενα μπλέκουμε σε τοξικές σχέσεις:
- Η λάθος ιδέα για το πώς πρέπει να είναι οι ανθρώπινες σχέσεις.
- Η δική μας ανεπίλυτη συναισθηματική σύγκρουση.
Οι δύο αυτοί λόγοι προέρχονται από την φυγή του να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα μας επειδή δεν ξέρουμε πώς να το κάνουμε.
Όμως ας τα πάρουμε με την σειρά. Ας δούμε πρώτα πώς το να έχεις λανθασμένη ιδέα για τις σχέσεις μπορεί να σε οδηγήσει σε λάθος επιλογές συντρόφων.
Η λανθασμένη αντίληψη μιας σχέσης
Προσπάθησε να σκεφτείς πώς ακριβώς εξελίσσεται μία σχέση. Από την αρχή μέχρι το τέλος της. Το μοτίβο που θα σου παρουσιάσω μπορείς και εσύ να το εντοπίσεις στις τοξικές σχέσεις και είναι το εξής.
Πρώτα έρχεται το ερωτικό πάθος. Συχνά βασίζουμε τις σχέσεις μας στη βιολογική ερωτική έλξη. Μόλις δούμε ότι ο σύντροφος που έχουμε απέναντι μας, μας καλύπτει αυτό το κομμάτι, νιώθουμε έτοιμες να προχωρήσουμε σε μια πιο ρομαντική αλληλεπίδραση.
Έτσι, με πολύ λίγες πληροφορίες για το πώς λειτουργεί ο άλλος μέσα στην σχέση, προχωράμε στην επόμενη φάση της τοξικής σχέσης. Η φάση όπου πεταλούδες πετάνε συνεχώς στο στομάχι σου και όλα φαίνονται ιδανικά.
Να ξεκαθαρίσω κάτι. Δεν υπονοώ ότι οι δύο παραπάνω καταστάσεις είναι από μόνες τους τοξικές. Ίσα ίσα, που από μόνες τους μπορεί να είναι πολύ ευχάριστες και λογικές. Ας δούμε όμως πώς μέσω αυτών μπορεί να ξεγλιστρήσουν μερικά πραγματάκια.
Στην δεύτερη φάση λοιπόν, αυτή που νιώθεις τις πεταλούδες, είναι που τα αρνητικά στοιχεία θα περάσουν απαρατήρητα. Όχι μόνο τα δικά του αλλά και τα δικά σου. Συνήθως. κρύβουμε στοιχεία τις προσωπικότητας μας που γνωρίζουμε ότι μπορεί να είναι προβληματικά για τον άλλον.
Αλλά τι πειράζει; Έτσι είναι ο έρωτας! Είναι λογικό και αποδεκτό να κρύβουμε την αρνητική πλευρά μας γιατί έτσι λειτουργεί η αγάπη, σωστά;
Λάθος.
Ολόκληρη η κοινωνική μας αντίληψη σε αυτό το σημείο είναι λάθος. Σε αντίθεση με το τι σκέφτεσαι, η αγάπη κρύβει μέσα της λογική. Εννοείται ότι πρώτα είναι συναίσθημα, αλλά αν την αντιμετωπίσεις μόνο έτσι, το πιο πιθανό είναι να χαθείς μέσα σε αυτή.
Επιτρέπουμε τις τοξικές συμπεριφορές και αγνοούμε τα κακά σημάδια, όλα στο όνομα της αγάπης. Όμως αυτό είναι μέρος της τρίτης φάσης.
Η δεύτερη φάση της εξιδανίκευσης και της παράλειψης δεν είναι παραγωγική. Έτσι, η τοξικότητα μέσα στην σχέση αρχίζει να γίνεται ξεκάθαρη και εκεί είναι που ξεκινάει η τρίτη φάση.
Πέφτουν οι μάσκες.
Πλέον νιώθουμε μερική ασφάλεια μέσα στην σχέση οπότε αφήνουμε την τοξικότητα να φανεί. Υπάρχει εμπιστοσύνη και πλέον, επειδή έχουμε επενδύσει στην σχέση, δεν ενδιαφερόμαστε στο να κρύψουμε ή να καταπιέσουμε τα αρνητικά μας στοιχεία.
Κατά συνέπεια το ζευγάρι αρχίζει να βλέπει πιο ξεκάθαρα τι γίνεται. Έτσι, πολύ φυσικά, ο καθένας αρχίζει να θέτει όρια του και να πιέζει τα όρια του άλλου. Φυσικά αυτό θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί αν γνωριζόντουσαν λίγο καλύτερα πριν επενδύσουν τόσο πολύ στην σχέση τους.
Ως αποτέλεσμα έρχεται η φθορά και ο χωρισμός. Ξέρεις ήδη τι θα πει αυτό: σύγκρουση, υποβάθμιση και (ενδεχομένως) χωρισμός.
Λογικά θα αναρωτιέσαι πώς σχετίζεται αυτό με την τάση να μπλέκουμε συνεχώς σε τοξικές σχέσεις.
Η απάντηση είναι, ότι αυτό είναι κομμάτι ενός μοντέλου. Όλο το μοντέλο είναι ελαττωματικό και αναξιόπιστο. Παρόλο που είναι κοινωνικά αποδεκτό, εσύ πρέπει να το απορρίψεις και να χτίσεις μία άλλη συνθήκη η οποία θα βασίζεται στην ειλικρίνεια.
Αντί να δεσμεύεις τον εαυτό σου κάθε φορά που λαμβάνει το πράσινο φως (ερωτική έλξη, πεταλούδες στο στομάχι, απότομη αφοσίωση), πρέπει πρώτα να του δώσεις τον χρόνο να γνωρίσει καλύτερα αυτόν που έχει απέναντι του, σε ρεαλιστικά πλαίσια.
Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό;
Απορρίπτοντας το κοινωνικό μοτίβο πίσω από τις τοξικές σχέσεις
Βήμα 1ο
Αφιέρωσε χρόνο στο να γνωρίσεις τον άλλο και μην βιάζεσαι
Δεν πρέπει να έχεις τις ίδιες απαιτήσεις από κάθε σου σχέση. Αν στην δεύτερη φάση της σχέσης σου, αυτή του ενθουσιασμού, νιώθεις ικανοποιημένη, τότε ξεκίνα να απαιτείς περισσότερα από τον εαυτό σου και από την σχέση σου. Μην επενδύσεις περισσότερο εκτός αν αυτή η φάση περάσει και η αγάπη παραμείνει.
Βήμα 2ο
Μην αγνοείς τα σημάδια κινδύνου
Αν θέλεις να στο θέσω πιο απλά, πάντα να θυμάσαι ότι η αγάπη είναι λογική.
Αν ποτέ πιάσεις τον εαυτό σου να δικαιολογεί άσχημες συμπεριφορές, είναι κακό σημάδι. Μην κοροϊδεύεις τον εαυτό σου. Αν μέσα στην σχέση σου υπάρχει λογική, τότε σημαίνει ότι δεν είναι τοξική, αυτό είναι καλό.
Σιγά σιγά θα συνειδητοποιήσεις ότι δεν χρειάζεται να βιάζεσαι. Έχεις όλο τον χρόνο μπροστά σου για να γνωρίσεις καλύτερα τον άλλο μέχρι να πειστείς ότι είναι αυτό που χρειάζεσαι στην δεδομένη φάση της ζωής σου.
Φυσικά, όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι πρέπει να αποφεύγεις τα συναισθήματα. Το ακριβώς αντίθετο, απόλαυσε τα όσο περισσότερο μπορείς αλλά αν δεις ότι σε πληγώνουν απόρριψε τα.
Δεν είναι ποτέ αργά να λήξεις μία τοξική σχέση που σε κάνει δυστυχισμένη. Βέβαια, υπάρχουν και οι σχέσεις που απλά χρειάζονται βελτίωση, αλλά αυτές είναι σπάνιες.
Αναζήτησε την ειλικρίνεια και τον σεβασμό μέσα σε μία σχέση δίνοντας χρόνο. Μην τα παίρνεις ως δεδομένα γιατί πολλές φορές δεν είναι. Αντικειμενικά, οι άνθρωποι γίνονται πολύ ευέλικτοι όταν καλούνται να είναι ειλικρινείς.
Βήμα 3ο
Μην αποδέχεσαι την ασάφεια
Όπως προείπαμε, υποθέτουμε ότι ο άλλος θα είναι ειλικρινής οπότε ποτέ δεν το θέτουμε σαν ζήτημα. Το ίδιο ισχύει και για την αγάπη. Μπορεί η ειλικρίνεια να υπάρχει στην σχέση, όμως αν λείπει η αγάπη, το πιο πιθανό είναι να έχουμε μπλέξει με έναν χειριστικό άνθρωπο. Συνεπώς, και τα δύο είναι απαραίτητα, αγάπη και ειλικρίνεια.
Απαίτησε τα. Δημιούργησε ζήτημα αν δεις ότι κάτι από τα δύο λείπει στην σχέση σου και διεκδίκησε το, ότι και αν σημαίνει αυτό.
Σκέψου ότι όλες οι τοξικές συμπεριφορές βασίζονται στην έλλειψη ειλικρίνειας άρα αν ακολουθήσεις το πρόβλημα στην ρίζα του στην ουσία δεν αφήνεις χώρο για αυτές.
Κάπως έτσι καταλήγουμε στην πραγματική πρόκληση: Την αντιμετώπιση των συναισθημάτων μας.
Θες να μάθεις πως να αντιμετωπίζεις τις τοξικές σχέσεις; Δες εδώ
Η δική μας ανεπίλυτη συναισθηματική σύγκρουση μας οδηγεί σε τοξικές σχέσεις
Θα ακουστεί σκληρό, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι και εσύ είσαι μέρος του προβλήματος. Όχι στο στυλ του είναι όλη η ευθύνη δική σου ή όλο είναι δικό σου λάθος. Όχι… Αυτό που εννοώ είναι ότι όλοι μας πρέπει να έχουμε συνείδηση των πράξεων μας και των συνεπειών που έρχονται μετά.
Πιο αναλυτικά. Μπορεί αρχικά να μας δίνεται η εντύπωση ότι οι εσωτερικές μας συγκρούσεις επηρεάζουν μόνο εμάς αλλά αυτό είναι η μισή αλήθεια. Στο τέλος, εξωτερικεύονται και καταλήγουν να επηρεάζουν το γύρω μας περιβάλλον, σε αυτή την περίπτωση τον σύντροφο μας.
Οι εσωτερικές σου συγκρούσεις σχετίζονται με την συμπεριφορά σου. Αυτό λοιπόν που μπορείς να κάνεις είναι να βρεις το μοτίβο στην συμπεριφορά σου, το οποίο σε οδηγεί σε τοξικές καταστάσεις ή σε κάνει κομμάτι αυτών.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να καταλάβεις ότι οι εσωτερικές συναισθηματικές «εκκρεμότητες» μπορούν να εξελιχθούν σε εσωτερικές διαμάχες και στην συνέχεια να σε εγκλωβίσουν σε μία τοξική σχέση.
Βέβαια, είναι πιο πολύπλοκο από την απλοϊκή ανάλυση που δίνω παραπάνω και αυτό οφείλεται στο ότι μεγάλο ρόλο στις συναισθηματικές συγκρούσεις παίζει η προσωπική εμπειρία. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο καθένας μας πρέπει να διερευνήσει μόνος του αυτό το κομμάτι των σχέσεων.
Κοινώς, είτε ανεχόμαστε την τοξικότητα μέσα στην σχέση μας λόγω της συναισθηματικής σύγκρουσης που γίνεται στο μυαλό μας, είτε εμείς οι ίδιοι γινόμαστε μέρος της τοξικότητας.
Συνοψίζοντας
Αν θέλεις να ζεις μέσα σε μία υγιή σχέση, καλό θα ήταν να εξετάσεις σοβαρά τα βήματα που απαριθμούνται σε αυτό το άρθρο.
Ποτέ μην βιάζεσαι. Διεκδίκησε το χρόνο που χρειάζεσαι για να γνωρίσεις καλύτερα αυτόν που έχεις απέναντι σου. Η αγάπη έχει λογική μέσα της, όσο περίεργο και αν ακούγεται. Μην αγνοείς τα αρνητικά σημάδια. Κανένας δεν θέλει να κοροϊδεύει τον ίδιο του τον εαυτό. Βάλε προτεραιότητα την ειλικρίνεια και τον σεβασμό στον εαυτό σου αλλά και στον άλλον.
Ακόμα και αν τα πράγματα δεν καταλήξουν καλά, πάντα να έχεις το θάρρος να προχωρήσεις παρακάτω. Δεν είσαι υποχρεωμένη να υποστείς καμία είδους άσχημη κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, πάντα να προσπαθείς να δουλεύεις τα πράγματα με τον εαυτό σου.